Bir yıldır herkes Türkiye'deki emlak fiyatlarında bir düşüş bekliyor, ancak hala orada ve emlak maliyeti artmaya devam ediyor. Bu neden oluyor? Bunun birkaç nesnel nedeni var:
Enflasyon
Ülkede %60'ı aşan enflasyon, sadece gıda fiyatlarının değil, inşaat malzemeleri ve bina yapımıyla ilgili diğer maliyetlerin de artmasına neden oluyor. Maliye Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2024 yılı için bina inşaatı normatif fiyatlarını geçen yılın iki katı olarak onayladığından, fiyatlarda önemli bir düşüş bekleyemeyiz. Özellikle prestijli semtlerdeki arsa fiyatları da artış eğiliminde.
"Birçok şirket piyasadan çekildiği için inşaat sektöründe ciddi bir arz yok. Üretim yüksek olsa ve talep azalsa fiyat düşüşü olurdu. Ancak üretimde bir artış yok, bu nedenle fiyatların düşmesini beklemiyorum. Düşemez, çünkü inşaat maliyetleri düşmedi, aksine artmaya devam ediyor. Müteahhitler pozisyonlarını 2024 yılı maliyetlerine göre ayarladılar ve fiyatlar yeniden yükselmeye başladı" dedi.
İstikrarsız dünya durumu
Türkiye'nin pandemi döneminde başlayan emlak patlaması kesinlikle yavaşladı, ancak hala ülkede ev satın almak isteyen birçok insan var. Elverişli coğrafi konumu, ılıman iklimi, Avrupa ve Asya ile iyi ulaşım bağlantıları, göçmenlere karşı sadık tutumu ve herhangi bir çatışma sırasında Türkiye'nin sığınma ve yardıma ihtiyaç duyan vatandaşlarını kabul etmeyi hiçbir zaman reddetmemiş olması bu durumu kolaylaştırmaktadır. Örneğin Rus vatandaşları için Türkiye, oturma izni ve vatandaşlık veren az sayıdaki ülkeden biridir. İsrail'deki durumun kötüleşmesi tedirginliği arttırsa da herkes doğrudan bir çatışmanın yaşanmayacağının farkında.
Türkiye vatandaşları için tercihli ipotek kredisi programı
Halihazırda yaklaşık 7 milyon Türk vatandaşının yararlanabileceği öngörülen tercihli ipotekli konut kredisi programı açıklanmıştır ve program kapsamında uygun konut talebi, kredi başvurularına ilişkin olumlu kararların artmasıyla birlikte büyüyecektir.
Konut talebinde artış
Şubat ayında meydana gelen depremin ardından yüz binlerce Türk vatandaşı evlerini terk etmek zorunda kaldı. Evleri ayakta kalanların birçoğu bile ülkenin deprem açısından daha güvenli bölgelerine taşınmaya karar verdi ve bu da bir ölçüde Antalya ve Mersin'deki mülklerin fiyatlarında bir sıçramaya neden oldu. Hâlâ taşınmak isteyen çok sayıda insan var ve yumuşak mortgage kredisi programının başlatılması sayesinde bu sayı daha da arttı.
Gayrimenkul talebindeki dış büyüme
Elbette Rusya-Ukrayna çatışması nedeniyle Rus ve Ukrayna vatandaşları normalden daha fazla Türk mülkü satın almaya başladı. Ancak, tek alıcılar onlar değil ve Arap-İsrail çatışmasının tırmanması göz önüne alındığında, uzmanlar Arap ülkelerinden gelen alıcı talebinde bir artış olacağını tahmin ediyor.
Gördüğünüz gibi, Türkiye'deki emlak piyasasında fiyatların düşmesi için nesnel bir neden yok ve beklenmiyor. Kuşkusuz bazı alıcılar, tapuda oturma izni almak için maliyet eşiğinin artırılmasına ilişkin yeni kararnamenin önünü kesti, ancak aynı zamanda Türk vatandaşlığı almayı bekleyenleri acele etmeye zorladı, böylece arz ve talebi dengeledi.